Sıcak hava balonu bir kubbe, şömine ve yolcuları tutan bir sepetten oluşur. Sepet hasırdan yapılmıştır, bu nedenle hafif ve esnektir. Soba, havayı etkili bir şekilde ısıtmak için sepetin üst kısmında bulunur. Kubbe, balonun kendisi genellikle yırtılmaz plastikten yapılır. Balonun açık kısmında Nomex gibi ateşe dayanıklı bir malzeme kullanılmaktadır. Tüm sıcak hava balonları bu üç parçadan oluşsa da, her balonun boyutu, şekli, büzülme sistemi ve brülör sayısı farklıdır. Sıcak hava balonlarının temel çalışma prensibi, balonun içindeki sıcak havanın yükselmesini, balonun içindeki havanın ise alçalmasını sağlamaktır.